Psikolog Ayşe Bozkurt'un Kaleminden PANİK ATAK

Hemen herkes belli zamanlarda endişe ve panik hissi yaşayabilir. Bu his gergin, stresli veya tehlikeli durumlara karşı verilen doğal bir tepkidir.

Panik atak gerçek bir tehlike veya görünürde belirgin bir neden olmamasına rağmen şiddetli fiziksel belirtilerle kendini gösteren yoğun korku atağıdır. Panik atak anı çok korkutucudur, kişi kalp krizi geçirdiğini veya öleceğini düşünebilir. Bir çok insan hayatları boyunca bir ya da iki kez panik atak geçirebilir. Ancak panik ataklar sürekli tekrarlıyorsa panik bozukluğundan bahsedilir.

PANİK ATAK NEDİR?

Panik atak, ani ve düzenli olarak bir panik ya da korku hissinin etkisi altında kalınan bir anksiyete bozukluğudur.

Hemen herkes belli zamanlarda endişe ve panik hissi yaşayabilir. Bu his gergin, stresli veya tehlikeli durumlara karşı verilen doğal bir tepkidir.

Ancak panik atak bozukluğundan muzdarip bir kişi için anksiyete, endişe, panik ve stres duyguları hem düzenli olarak, hem de genellikle belirgin bir sebep olmaksızın ortaya çıkar.

Panik Bozukluğu ise panik atak ile ilişkili bir ruhsal rahatsızlıktır. Beklenmedik şekilde tekrarlayan panik atakları, bu atakların gerçekleşmesi beklentisinin ortaya çıkardığı bir kaygı ve panik atak sırasında gerçekleşen semptomlardan dolayı ölme ya da zarar görme kaygısı nedeniyle hayatın doğal akışına uyum sağlamakta güçlük çekme şeklinde gözlemlenir

PANİK ATAĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

•             Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma,

•             Çarpıntı, kalbin kuvvetli ya da hızlı vurması

•             Terleme,

•             Nefes darlığı ya da boğulur gibi olma,

•             Soluğun kesilmesi

•             Baş dönmesi, sersemlik,  düşecek ya da bayılacak gibi olma

•             Uyuşma ya da karıncalanma

•             Üşüme, ürperme ya da ateş basması

•             Bulantı ya da karın ağrısı 

•             Titreme ya da sarsılma

•             Kendini ya da çevresindekileri değişmiş, tuhaf ve farklı hissetme

•             Kontrolünü kaybetme ya da çıldırma korkusu

•             Ölüm korkusu

Bir Panik Atağında bu belirtilerden en az 4 ya da daha fazlası bulunur.

Dörtten daha az belirtinin görüldüğü ataklara ise Kısıtlı Panik Atağı adı verilir.

PANİK ATAK NEDENLERİ NELERDİR?

•             Genetik: Genetik faktörler, çevresel faktörlerle birleştiği zaman panik atak görülme ihtimali fazladır.

•             Kimyasal ajanlar: Birtakım ilaçlar ve karbondioksit panik atağa neden olabilir.

•             Anatomik bozukluklar: Beyin sapındaki mavi noktanın görevini yerine getirememesinden ötürü, sürekli bir korku halinde olunabilir.

•             Antidepresan ilaçlar: İlk başlandığı süreçte, panik atak krizi belirtilerinin ortaya çıkmasına yol açabilir.

•             Tütün ve alkol kullanımı: Sigara, alkol, kafein ve uyuşturucu gibi ürünler, panik atak krizine neden olabilir ve bunu zaman içinde artırabilir.

•             Alışkanlıklar: Sakinleştirici sınıfında yer alan ilaçların birden bırakılması panik atak krizini tetikleyebilir. Bunun yanı sıra; hızlı soluk alıp vermek de krizi başlatabilecek diğer önemli bir noktadır.

•             Kişilik: Çekingen ya da obsesif kompülsif bozukluğuna sahip kişilerde panik atak krizinin daha sık gözlemlendiğini söyleyebiliriz.

•             Geçmiş olaylar: Boşanma, daha öncesinde istismara uğrama, cinsel saldırı altında kalma veya değer verdiği birinin kaybı ile duyulan üzüntü gibi durumlar da panik atak krizine neden olabilir.

PANİK BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜDÜR?

Panik Bozukluğu, tedavisi mümkün bir hastalıktır. Bugün için etkinliği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış iki türlü tedavisi vardır.

Bunlar: 1.İlaç tedavisi,  2.Psikolojik tedavi

1.İLAÇ TEDAVİSİ

Panik Bozukluğunun tedavisinde, beyin sinir hücrelerindeki bozuk olan hormon faaliyetlerini düzelterek Panik Ataklarını önleyen ilaçlar kullanılmaktadır. Halen, ülkemizde bu hastalığa iyi gelen oldukça fazla sayıda ilaç bulunmaktadır.Doktorunuz bu ilaçlardan birisini seçerek, az bir dozla başlamanızı önerecek ve düzenli kontroller ile dozu gerektiği kadar artıracaktır. İlaç tedavisi en az bir yıl sürdürüldükten sonra yavaş yavaş azaltılarak kesilecektir.

2.PSİKOLOJİK TEDAVİ

Bu tedavi yönteminde iki amaç vardır:

1. Hastanın, aslında tamamen “zararsız” olan Panik Atağı belirtileri hakkındaki  yanlış bilgi ve inanışlarının düzeltilmesi ve hastanın bu belirtiler ile korkmadan baş edebilmesinin öğretilmesi amaçlanır.

2. Panik Atağı geleceğinden korktuğu için tek başına bulunmaktan kaçındığı yer ve durumlarla aşamalı bir şekilde tekrar tekrar karşılaştırılması, böylece   korkularının“üstüne gitme”si sağlanarak korkularını yenmesi amaçlanır.

Bu tedavide psikolog danışanına dışarıya çıkma, pazara gitme, taşıt araçlarına binme gibi danışanın  korku ve panikleri nedeniyle yapamadığı etkinlikleri bir plan dahilinde en basitlerinden başlayarak “alıştırma ödevleri” olarak verir. Danışan basitleri yapabilir hale geldikçe zorlarına geçerek bütün korkulan durumlar bitinceye dek alıştırmalar sürdürülür.

EN İYİ SONUÇ, BU İKİ ÇEŞİT TEDAVİNİN BİRLİKTE UYGULANMASI İLE ALINMAKTADIR.

LÜTFEN UNUTMAYINIZ !

•             PANİK BOZUKLUĞU, KESİNLİKLE ÖLÜME, ÇILDIRMAYA YA DA FELÇ OLMAYA YOL AÇAN BİR HASTALIK DEĞİLDİR.

•             DOKTORUNUZ ÖNERMEDİKÇE KORKULARINIZ İLE BAŞ ETMEK İÇİN KALP, TANSİYON, ÇARPINTI İLACI, VİTAMİN, SAKİNLEŞTİRİCİ YA DA ALKOL KULLANMAYINIZ YA DA “YA GEREKİRSE” DİYE YANINIZDA TAŞIMAYINIZ.

•             SADECE DOKTORUNUZUN ÖNERDİĞİ İLAÇ YA DA İLAÇLARI KULLANINIZ.

•             İLACINIZI DOKTORUNUZUN SÖYLEDİĞİ ŞEKİLDE VE DOZDA KULLANINIZ. O GÜN İYİ YA DA KÖTÜ OLMANIZA GÖRE DOZU AZALTIP, ARTIRMAYINIZ.

•             TAMAMEN İYİLEŞSENİZ BİLE PSİKOLOGUNUZA DANIŞMADAN TEDAVİNİZİ KESMEYİNİZ.