Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 125. maddesinde düzenlenen hakaret suçu, bir kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek sözler, eylemler veya isnatlarla ilgili cezai yaptırımları içerir. Bu suç, kişilik haklarına yönelik bir saldırı olarak kabul edilir ve manevi varlığı koruma amacı güder. Hakaret suçu, şerefe karşı işlenen suçlar kapsamında ele alınır ve kişilerin toplum içindeki itibarını korumayı hedefler.
Hakaret Suçunun Unsurları
Maddi Unsur: Suçun maddi unsurunda, failin mağdurun onur, şeref veya saygınlığını rencide edici fiillerde bulunması gerekmektedir. Bu fiil, mağdura yönelik sözlü, yazılı veya işaretle gerçekleştirilebilir. Örneğin, bir kişiye "ahlaksız" demek, sosyal medyada rencide edici ifadeler kullanmak ya da aşağılayıcı el işaretleri yapmak bu kapsamda değerlendirilir. Manevi Unsur: Hakaret suçu, kasten işlenen bir suçtur. Failin mağdura hakaret etme niyetiyle hareket etmesi ve bunun bilincinde olması aranır. Ancak failin mağduru küçük düşürme amacıyla hareket etmesi gerekmez; genel kastın varlığı yeterlidir. Taksirle (dikkatsizlik veya özensizlik sonucu) hakaret mümkün değildir, dolayısıyla bu durumda ceza hukuku kapsamında sorumluluk doğmaz ancak hukuk davası açılabilir. Hukuki Nitelik: Hakaret suçu, mağdurun şikayeti üzerine soruşturma ve kovuşturmaya tabi olan suçlardandır. Ancak, kamu görevlisine görevinden dolayı yapılan hakaretlerde, bu durum şikayete bağlı değildir. Hakaret suçu, ifade özgürlüğü ve kişilik hakları arasındaki dengeyi gözetir. Yargıtay kararlarında, eleştiri sınırları içerisinde kalan ifadeler hakaret suçu kapsamında değerlendirilmez.Hakaret Suçunun Türleri
Hakaret suçunun farklı görünümleri ve nitelikli halleri söz konusudur. Bunlara tasniflendirme yapmaksızın kısaca değinecek olursak:
Sözlü Hakaret: Kişiye doğrudan aşağılayıcı ve onur kırıcı sözler söylemek. Yazılı Hakaret: Mektup, e-posta veya sosyal medya üzerinden yazılı iletişim yoluyla hakaret. Görsel veya İşaretle Hakaret: El hareketleri, mimikler veya çizimlerle hakaret. Alenen Hakaret: Hakaretin başkalarının duyabileceği veya görebileceği şekilde yapılması. Kamu Görevlisine Hakaret: Görevinden dolayı kamu görevlisine yapılan hakaretler, cezayı ağırlaştıran nitelikte olup daha ağır yaptırımlar içerir.Cezai Yaptırımlar
Hakaret suçu, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle işlenmesi gerekir.
Suçun kamu görevlisine görevinden dolayı, dini, siyasi veya sosyal inançlar nedeniyle, kişinin mensup olduğu dine göre kutsal sayılan değerlere yönelik işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
Hakaretin alenen işlenmesi durumunda ceza altıda biri oranında artırılır.
Hakaret suçu zincirleme şekilde işlendiğinde, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır ve zincirleme suça ilişkin hükümler uygulanır.
Bu kapsamda, hakaret suçlarına ilişkin cezai işlemlerin ve müeyyidelerin uygulanması, kişilik haklarının korunmasında önemli bir rol oynar. Her vaka kendi özel koşulları çerçevesinde değerlendirilir ve alanında uzman bir ceza avukatı ile çalışmak, adil bir sonuç elde etmek açısından kritik önem taşır.
Kaynak: https://www.delilavukatlik.com/post/hakaret-sucu-ve-cezasi